เรียบเรียงโดย : ภูมิชนะ จรเอ้กา 
แผนกประกันคุณภาพ  ฝ่ายสอบเทียบ

สวัสดีครับทุกท่าน ในโรงงานอุตสาหกรรมส่วนใหญ่ จะมีมอเตอร์ไฟฟ้าจำนวนมากเป็นอุปกรณ์หลักๆ ที่ทำหน้าที่ขับเคลื่อนเครื่องจักรต่างๆ เช่น ปั้มน้ำ พัดลม และสายพานลำเลียง การตรวจสอบและวัดค่าความสั่นสะเทือน  (Vibration Monitoring) จึงมีความสำคัญมาก ที่จะช่วยในการวิเคราะห์แก้ไขปัญหาต่างๆ เช่น ความไม่สมดุลของโรเตอร์ การคลายตัวของชิ้นส่วนมอเตอร์ รวมถึงการสึกหรอของตลับลูกปืน โดยทั่วไปตำแหน่งการวัดค่าความสั่นสะเทือนหรือการติดตั้งเซนเซอร์วัดค่าคาวมสั่นสะเทือนจะขึ้นอยู่กับโครงสร้างของมอเตอร์เป็นส่วนใหญ่ครับ 

รูป แสดงการวัดค่าความสะเทือนของมอเตอร์อุตสาหกรรมขนาดใหญ่

ดังนั้นการวัดค่าความสั่นสะเทือนของมอเตอร์นั้นจึงมีความสำคัญ เพราะเราจะได้ทราบปัญหาที่แท้จริงของตัวอุปกรณ์ และหาทางแก้ไขวิเคราะห์หาสาเหตุได้อย่างถูกต้อง จะมี 3 ตำแหน่งดังนี้

1.แนวแกน (Axial,A) คือจุดวัดที่อยู่ในแนวขนานกับเพลาของเครื่องจักร ในการวัดนั้นเราต้องวัดในจุดที่ใกล้กับเพลาให้มากที่สุด และอาการเสียหรือความผิดปกติที่พบมาก คือ การหมุนของเพลาที่คดงอ และการ Misalignment (แนวไม่ตรง)

2.แนวนอน (Horizontal,H) คือจุดที่อยู่ในแนวนอนหรือแนวขนานกับพื้น โดยตั้งฉากกับจุดยึดฐานมอเตอร์ ซึ่งวัดได้จากด้านซ้ายหรือด้านขาวของเครื่องจักร ได้มุม 90 องศา หรือใกล้เคียง ส่วนความผิดปกติที่พบมากนั้นคือความไม่สมดุลกันของเพลา ใบพัด หรือชิ้นส่วนที่เคลื่อนที่เป็นวงกลม และการแกว่งของเพลา

3.แนวตั้งฉากหรือแนวดิ่ง (Vertical,V) คือจุดวัดในแนวตั้งฉากกับพื้น หรือด้านที่อยู่ตรงกันข้ามกับจุดยึดมอเตอร์ โดยจะทำการวัดจุดด้านบนของมอเตอร์ โดยจุดที่วัดจะต้องมีมุมขนาน 90 องศา หรือใกล้เคียงกับจุดวัดแนวนอน

รูป แสดงตำแหน่งการวัดค่าความสั่นสะเทือนของมอเตอร์อุตสาหกรรมทั้ง 3 ตำแหน่ง

และนี่ก็คือ เรื่องราวของตำแหน่งของการวัดค่าความสั่นสะเทือนของมอเตอร์อุตสาหกรรม ถ้าพูดกันภาษาบ้านๆ ก็ประมาณว่า "ต้องวัดมันตรง 3 ตำแหน่งนี้แหละครับ" นอกจากเราจะได้รู้ว่าควรวัดว่าที่ตำแหน่งใด แล้วเรายังได้ทราบอาการเสียที่มักจะพบบ่อยกับความสั่นสะเทือนที่ผิดปกติ  จากตำแหน่งที่เราได้วัดค่านั้นได้อีกด้วย ซึ่งจะทำให้เราได้วิเคราะห์ข้อมูลออกมาได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้น  

ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิง :  WWW.GOOGLE.CO.TH